iyi bir dost, iyi bir kardeşmisiniz ?
Dost ve kardeş olan iki kişinin sohbet görüşme ve birbirlerine karşı muamelerinin âdâp ve erkânı :
* Mal ve mülkünü dostuna bağışlayıp rızasını almaktır. Bu mümkün değilse fazla malıyla dostunun ihtiyaçlarını gidermektir.
* Dostunun dar zamanlarında ve ihtiyaç anlarında hemen yardımına koşmak, eliyle veya diliyle bu görevi yerine getirmektir.
* Dostunun sırrını, herkesten gizlemektir.
* Dostunun ayıplarını ve kusurlarını örtmektir.
* Halkın kınamasından dostunu üzecek sözleri kendisinden saklamaktır.
* Dostun öfkesine karşı gelmemektir.
* Dostun sözlerine mudahele etmemek ve itirazda bulunmamaktır.
* Dostun hoşuna giden adıyla kendisini çağırmaktır.
* Dostuna gerektidiği takdirde güezellikle nasihatta bulunmaktır.
* Dostun iyiliği için güven arttırıcı sözler söylemektir.
* Dostunun yokluğundaki konuşmada kendisini korumalıdır.
* Dostunun sağlığında ve ölümünde her namazdan sonra ona dua etmektir.
* Dostun acılarına ve üsüntülerine ortak olmaktır.
* Dostun sevinçlerine ortak olamaktır.
* Dostun varlık ve yokluğunda beraber olmak, gizli veya aşikar ona iyilik yapmaktır.
* Dostunun huzurunu bozacak herhangi bir iş teklifinde bulunmamaktır.
* Dostunun önünde kalkmalı ve güler yüzle selam vermelidir.
* Toplantılarda, dostuna yer açmalı veya kendi yerini vermelidir.
* Gördüğünde dostunun ve çocuklarının halini sormalıdır. ( Günümüzde ara sıra telofonla görüşmelidirler. Y.D. )
* Dostunun sözlerini tastik edecek şekilde konuşmalıdır.
* Dostunun kalkışında onu kapıya kadar uğurlamalıdır.
Hülâsa kişi kendisine yapılmasını sevdiği ve istediği muameleyi dostuna yapmak ki, sadakatini göstersin. çünkü canına istediğini dostuna istemeyenin dostluğunda hayır yoktur.
* Son olarak dostunun ölümünden sonra ailesiyle, çocuklerıyla ve sevdiği akrabasıyla ilişkiyi kesmeyip görüşmek, vefalı olmanın gereklerindendir.
Gelir zevk-u sefâ dostun bana cevr-u cefasından,
Muhibb-ı sâdıkı yektir, kişinin akrabasından.
Kaynak : MARiFETNAME : ibrahim HAKKI Hazretleri |